Duurzamer vliegen: 5 ontwikkelingen die CO2-uitstoot vliegtuig verlagen

De luchtvaartsector wordt vaak bekritiseerd vanwege de grote milieu-impact. Het vliegverkeer heeft naar schatting een aandeel van zo’n 6% in de totale CO2-uitstoot in Nederland. De sector is daarom steeds meer bezig om te verduurzamen.

In dit artikel bespreken we 5 ontwikkelingen die vliegen duurzamer maken. Deze ontwikkelingen dragen bij aan het nakomen van klimaatafspraken en het verminderen van de milieu-impact van de vliegtuigbranche.

#1 Vliegtaks

Voor lange tijd genoot de luchtvaartsector een speciale behandeling waarbij ze waren vrijgesteld van belastingen. Sinds 1946 is vliegen vrijgesteld van BTW op tickets en accijns op kerosine.

Daar kwam in 2021 verandering in. Sindsdien heeft Nederland een vliegbelasting, ook wel de vliegtaks genoemd. Deze vliegbelasting betaalt iedere vertrekkende passagier uit Nederland. Vanaf 1 januari 2023 bedraagt deze taks € 26,43. Dit bedrag is voor iedereen gelijk, of je nu naar een verre bestemming gaat of dichtbij blijft.

Er zijn geruchten dat minister Rob Jetten (Klimaat) de vliegtaks met een paar tientjes wil verhogen.

Het doel van de vliegtaks is om vliegen duurder te maken, waardoor mensen eerder kiezen voor duurzamere alternatieven, zoals de trein en de boot. Het idee is dat het belastinggeld geïnvesteerd wordt in duurzame ontwikkelingen.

#2 Elektrisch vliegen

Hoewel het nog wel een tijdje zal duren voordat je in een elektrisch vliegtuig stapt om op vakantie te gaan, zijn de ontwikkelingen in volle gang.

Noorwegen loopt voorop in elektrisch vliegen. Daar worden verschillende korte vluchten, met een beperkt aantal passagiers, elektrisch uitgevoerd. In Scandinavië wordt steeds meer elektrisch gevlogen, maar dit is nog niet all electric, maar hybride. Dat houdt in dat bijvoorbeeld 2 van de 4 straalmotoren elektrisch aangedreven worden.

De verwachting is dat in 2025/2026 de eerste all electric vluchten zullen worden uitgevoerd. Daar wordt door verschillende partijen in Noorwegen en Zweden hard aan gewerkt. Zo streeft Noorwegen ernaar om in 2040 alle vluchten van anderhalf uur of korter elektrisch uit te gaan voeren.

Naast het verlagen van de uitstoot, heeft elektrisch vliegen nog een groot voordeel: de geluidsoverlast is vele malen lager.

Voordat we zover zijn dat we met z’n alle elektrisch vliegen, moet er nog veel gebeuren. Een motor elektrisch aandrijven is geen probleem, maar om een zwaar vliegtuig in de lucht te houden is een enorme hoeveelheid elektriciteit nodig.

Elektriciteit die ook in het vliegtuig moet kunnen worden opgeslagen in een accu. Het materiaal dat gebruikt wordt in accu’s is enorm zwaar. Er ligt dus nog een grote uitdaging in het efficiënter (minder zwaar) opslaan van elektriciteit, en het lichter maken van de vliegtuigen. Daarom kan het nog wel even duren voordat de technologie zover is dat ook passagiersvliegtuigen volledig elektrisch grote afstanden kunnen afleggen.

#3 Verlaging CO2-uitstoot vliegtuig door taxibot

Om kerosine te besparen, heeft Schiphol elektrisch taxiën ingevoerd. Vroeger reed het vliegtuig zelf van A naar B op kerosine, maar nu wordt het vliegtuig door een elektrische taxi opgehaald. Dat scheelt al een enorme hoeveelheid kerosine.

Er zijn elektrische oplossingen die toegevoegd kunnen worden in het landingsgestel, maar deze zijn zwaar. Een deel van de ‘winst’ gaat daardoor weer verloren aan kerosine om het systeem in de lucht mee te nemen.

Daarom zet Schiphol maar al te graag de taxibot in. Een elektrisch voertuig dat aan een vliegtuig gekoppeld wordt.

Het bijzondere aan de taxibot is dat deze niet alleen elektrisch aangedreven is, maar in tegenstelling tot haar oudere broer, de pushback truck, kan de piloot de taxibot aansturen. Hierdoor belast de taxibot het voorste wiel niet, en kan het vliegtuig met de taxibot langere afstanden afleggen en sneller voortbewegen. De taxibot gaat tot 43 kilometer per uur.

#4 Minder CO2-uitstoot door biokerosine

De grootste CO2-uitstoot van het vliegverkeer wordt veroorzaakt door de verbranding van kerosine. De ontwikkeling van synthetische kerosine moet dit proces duurzamer maken. Dit wordt ook wel biokerosine of SAF genoemd (Sustainable Aviation Fuel) genoemd.

Kerosine wordt hierbij flink verdund met brandstof gemaakt uit hernieuwbare biologische bronnen, zoals landbouwafval, plantaardige oliën en dierlijke vetten.

Omdat massaal elektrisch vliegen nog niet haalbaar is, is het gebruik van biokerosine de beste kortetermijnoplossing om de CO2-uitstoot terug te dringen. Zo vliegt KLM tussen Los Angeles en Amsterdam al op biokerosine. Het gebruik van biokerosine kan volgens berekeningen de uitstoot tot 80% verminderen.

Waarom gebruikt niet elk vliegtuig biokerosine? Het is veel duurder dan normale kerosine.

#5 Je vliegreis starten op het treinstation

Boek je een vlucht van Lufthansa en vlieg je vanaf Frankfurt? Dan kan jouw reis al beginnen op het voor jouw dichtstbijzijnde treinstation.

Lufthansa heeft in samen met de Deutsche Bahn het Lufthansa Express Rail-netwerk opgezet. Dit is een netwerk van hogesnelheidstreinen naar Frankfurt. Zo kun je vanaf München en Nürnberg met een speciale trein, die een half uur sneller is dan de reguliere treinverbinding, rechtstreeks naar het vliegveld van Frankfurt reizen.

Je vliegreis begint zo letterlijk al bij het instappen van de speciale Lufthansa-trein. Je kan tot 24 uur van tevoren online inchecken voor de trein én het vliegtuig. Sta je op het station en heb je een dergelijk ticket waarbij de treinreis is inbegrepen? Dan staat de treinreis op jouw vliegticket.

Bovendien staan op de borden op het station jouw vluchtnummer vermeld. Beetje bij beetje worden de treinen ook voorzien van Lufthansa-belettering. En jouw koffer kun je prima kwijt in de grote bagageruimte.

Kom je aan op het station van Frankfurt Airport, dan kun je daar gelijk gebruik maken van de bagage drop-off. Reis je in een drukke periode? Dan kun je als Lufthansa-treinpassagier gebruik maken van fast lane.

Het Lufthansa Express Rail-programma is een mooi voorbeeld van hoe airlines vliegen duurzamer maken. Het heeft natuurlijk niet direct invloed op de CO2-uitstoot van het vliegtuig zelf, maar compenseert wel door reisbewegingen van passagiers van en naar het vliegveld duurzamer te maken.

Ga jij binnenkort vliegen?

Stap jij binnenkort op het vliegtuig? Kijk eens om je heen en probeer je in te beelden hoe vliegen duurzamer kan.

Stel dat je vlucht vertraging heeft of zelfs geannuleerd wordt, dan kan je recht hebben op compensatie. Wil jij ook zelf wat doen om de uitstoot van jouw vliegreis te compenseren? Dan is het misschien een idee om een deel van jouw compensatie te doneren aan een organisatie zoals trees4all.

Vul hieronder het vluchtnummer in, dan houden wij je op de hoogte als je recht hebt op compensatie.  

Heb jij een sterke mening of ideeën over hoe vliegen duurzamer kan? Laat het weten in de comments.