Hoe stijgt een vliegtuig op
Hoe werkt het opstijgen van een een vliegtuig? Voor het antwoord op deze vraag richten we ons op het opstijgen van commerciële vliegtuigen die we kennen uit de burgerluchtvaart.
De lucht die langs de vleugels stroomt zorgt voor een lift. De kracht van de lift hangt samen met het vleugeloppervlak en de snelheid waarmee de lucht langs de vleugels stroomt. De oppervlakte/draagkracht van de vleugels worden voor de start verhoogd door het uitschuiven van de flaps en slats aan de vleugels. Daarnaast zijn ook andere factoren van belang die de liftkracht bepalen, zoals de temperatuur, hoogte van de landingsbaan en het gewicht van het toestel.
De snelheid waarbij een vliegtuig kan opstijgen is niet de grondsnelheid, maar de snelheid waarmee de lucht over de vleugels stroomt. Daarbij hebben bovenstaande factoren ook invloed op de benodigde snelheid. Vliegtuigen stijgen dan ook het beste op tegen de wind in.
Bijvoorbeeld: Een toestel stijgt op als de lucht met 300 km/h over de vleugels stroomt. Als de wind met 50km/h op de neus blaast van het toestel, dan moet het toestel een grondsnelheid creëren van 250km/h om voldoende lift te hebben voor het stijgen.
Opstijgen vliegtuig in 6 stappen
Tijdens de start zijn er verschillende keuzemomenten voor de cockpitcrew. Hieronder stapsgewijs een start van een vliegtuig.
1. Toestemming vragen voor de start
Voordat de vlucht vertrekt hebben de Gezagvoerder en de First Officer met elkaar afgesproken wie er vliegt en wie navigatie, communicatie en de instrumenten in de gaten houdt. Bij het naderen van de startbaan wordt toestemming gevraagd aan de luchtverkeersleiding de landingsbaan op te taxiën en vervolgens toestemming gevraagd om te vertrekken.
2. De start
Na toestemming worden de motoren op toeren gebracht en het toestel begint snelheid te maken. De vliegende piloot verhoogt de snelheid door de gashendel naar voren te duwen, terwijl de niet vliegende piloot alle instrumenten in de gaten houdt.
3. V-1 moment “decision speed”
V-1 moment is het laatste snelheidsmoment waarop de start nog afgebroken kan worden. Dit is het finale controle moment voor alle instrumenten. Als problemen optreden na dit moment zal de start worden doorgezet en vervolgens na een korte vlucht zal het vliegtuig terugkeren naar de luchthaven.
4. V-2 moment
V-2 moment is het snelheidsmoment waarbij een veilige klimsnelheid is bereikt.
5. V-r “Rotate”
De piloot die het vliegtuig niet bestuurt, meldt aan de vliegende piloot dat de rotatiesnelheid is bereikt. Op basis hiervan trekt de vliegende piloot de neus van het toestel omhoog, waardoor het toestel gaat vliegen.
6. Gear-up
Enkele seconden na “rotate” wordt het landingsgestel ingetrokken. De snelheid van het toestel wordt steeds hoger, zodat de flaps en slats ingetrokken kunnen worden. De luchtweerstand neemt hierdoor af waardoor het toestel een steeds hogere snelheid kan maken tot aan kruishoogte.
En voilà, het vliegtuig vliegt!
Stijgt jouw vliegtuig niet op volgens schema?
Heb je problemen met jouw vlucht, zoals een langdurige vertraging of annulering, dan heb je mogelijk recht op een vergoeding. Controleer dan eenvoudig jouw recht op een vergoeding op basis van het vluchtnummer.
Gecontroleerd door Paul Vaneker
Paul Vaneker is Senior Flight Intelligence en heeft bij KLM en Transavia gewerkt. Verschijnt veel in de media om op te komen voor rechten van passagiers.
Meer over Paul
thx
Hoe groot is de hoek waar het toestel omhoog gaat?
Hoi Skip, dat is een hele goede vraag die lastig te beantwoorden is. Dit verschilt namelijk per vlucht en vliegtuig en is onder andere afhankelijk van het gewicht, de luchtstromen en windrichting. Dit is dus bij elke vlucht anders. ~Jasmijn
Je kan er nog bij vermelden dat het aan boord de snelheid van de wind over de vleugels (T.A.S.) is die de stijghoek bepaalt. Hoe groeten de hoek hoe trager de TAS is. Elk type vliegtuig heeft zijn eigen TAS en dus hoek waarmee een vliegtuig de beste stijghoek heeft. Gr. Frank
Dankjewel Frank! 🙂